Pazar fizibilitesi, bir ürünün belirli bir pazardaki başarısını tanımlayan bir çalışmadır. İş fikrini değerlendirmek için potansiyel pazarları, pazar rekabetini, pazardaki potansiyel gelişimi ve pazar analizini belirlemeye yardımcı olur.
Pazar fizibilitesi, iş kurmayı planlayan firmalar için oldukça önemlidir. Girişimcilerin hedef pazarlarını belirlemelerine, pazar fırsatlarını ve belirli pazar segmentindeki karşılanmamış müşteri ihtiyaçlarını analiz etmelerine yardımcı olur.
Pazar fizibilite çalışmaları pazarlama planından farklıdır. Fizibilite çalışmaları genellikle fikirlere, ürünlere dayalı olarak yürütülür. Örneğin, pazardaki kampanyalar, süreçler, işletmeler ve eğilimler. Fizibilite çalışmaları, mevcut pazarda işlerin nasıl yürüdüğü, pazarın ürüne nasıl tepki vereceği ve ortaya çıkabilecek potansiyel avantajlar ve sorunlar baz alınarak yapılır.
Fizibilite testleri sadece iş fikrini yatırımcılara satmak için yapılan raporlar değil, belirli bir pazardaki iş uygulamasında hem avantajları hem de dezavantajları göz önünde bulunduracak iş potansiyelini değerlendirmeye yardımcı olacak araçlardır.
Bir pazarlama planı, uygulanmayı planlayan belirli stratejileri, verileri, tahminleri ve kampanyaları vurgular. Bir pazarlama planıyla karşılaştırıldığında, fizibilite çalışmaları, bir pazar planının veya bir teklifin uygulanabilirliğini tanımlayan mantıksal bir çalışma olarak tanımlanabilir.
Bir fizibilite çalışması uygularken, pazarlama yöneticileri, potansiyel pazara erişmek için yeterli finansal ve diğer kaynakların, insanların ve ilgili teknolojinin mevcudiyetini belirlemelidir. Bunun dışında yatırımın geri dönüşü, şirkete sağladığı finansal fayda ve topluma sağladığı fayda, piyasa fizibilite çalışmasının bir parçası olarak değerlendirilmelidir.
Bazı durumlarda, fizibilite çalışması, bir rakibin satın alınması veya üretim süreçlerinin değiştirilmesi gibi işletmenin işleyişindeki değişiklikleri içerebilir. Bu operasyon değişiklikleri sonucunda işletmenin nakit akışı da değişebilmektedir. Bu gibi durumlarda risk faktörünü değerlendirmek daha önemlidir.
Yeni bir iş kurmayı planlayan herhangi bir girişimci veya yeni bir işe yatırım yapmayı planlayan bir yatırımcı büyük bir risk alır. Seçilen pazarda başarılı olamama veya seçilen ürün kategorisinde başarılı olamama riski, yatırımcı kadar girişimci üzerinde de büyük bir etki yaratabilir.
Mantıksal araçlar aracılığıyla, fizibilite çalışmaları, belirli bir ürünün seçilen pazar segmentinde başarılı olma olasılığına sahip olup olmadığını belirleyebilir. Belirli bir pazara girmenin avantajlarını ve dezavantajlarını sağlar ve girişimcinin/ yatırımcının veya pazarlama ekibinin bilinçli bir karar vermesini sağlar. Bu, finansal kayıp riskinin yanı sıra itibar kaybı riskini de azaltır.
Yukarıda bahsedildiği gibi, fizibilite çalışmaları, seçilen hedef pazara girmenin hem artılarını hem de eksilerini ortaya koymaktadır. Pazara girmenin artılarını öngörmek ve bundan maksimum düzeyde yararlanmak, eksilerini belirleyip ileride oluşabilecek olumsuzlukları ortadan kaldırmak veya en aza indirmek için gerekli aksiyonları almak işletme için avantajlıdır.
Ayrıca, pazar fizibilite çalışmaları, işletmenin pazarlama departmanının odaklanması gereken en iyi pazar segmentini belirlemesine yardımcı olur. Ayrıca, belirli bir pazara girerek elde edilebilecek pazar payının belirlenmesine de yardımcı olur. Genel olarak, fizibilite çalışması, ürünün hedef pazarı hakkında daha iyi bir bakış açısı sağlar ve işletmenin pazara daha fazla anlayış ve bilgi ile girmesine yardımcı olur.
Pazarlama, herhangi bir ürün veya hizmetin başarısının önemli bir parçası olduğundan, işletmenin pazara girmeden önce bir fizibilite çalışması yapması önemlidir. Bu şekilde risk en aza indirilecek ve ürünün pazar segmentinde başarılı olma şansı daha fazla olacak ve uygun bir pazar fizibilite çalışması ile pazarlama planlama süreci daha kolay olacaktır.